Зæххo40datl M ZzJj d EJdeipeFf ondb x506Bb qSsIi Gg Ss Hh
Зæхх, дыгуронау Зæнхæ у Хурæй дардмæ æртыккæгæм планетæ Хуры системæйы.
Гидрофсерæ[ивын | Бындур ивын]
Гидросфера (раг. грекъ. Yδωρ — дон æмæ σφαῖρα — тымбыл, къори) Зæххы æппæт донон æмбырдты хæрх.
Зæххы уæлцъарыл тæнгъæд доны уæвынад у стыр уникалон миниуæг, кæцы нын хицæн кæны нæ планетæ Хуры системæйы æндæр обекттæй. Доны фылдæр хай у фурдты æмæ денджызты конд, бирæ цъусдæр та цæугæдæтты, цадты æмæ зæххы бын цы дæттæ ис, уым. Ноджы ма бирæ дон æмбырдæуы атмосферæйы, æврæгъты æмæ доны пъары хуызы.
Доны иу хай ма лæуудæуы хъæбæр уагы, цъититы, митын сывæлдæгæй æмæ æнусон сæлды формæйы, криосферæ кæнгæйæ. Æгас доны уæз Дунеуон фурды у 1,35·1018 тоннæйы, кæнæ та 1/4400 Зæххы массæйæ. Зæххыл цы дон ис, уымæй æрмæст 2,5% у æдзæх æмæ бæззы нуазынæн, иннæ - цæхджын. æдзæххдоны фылдæр хай, иу-70% бæрц, ис цъититы æмæ иххæхты.
Тæнгъæд дон Зæххыл, æвæццæгæн, 4 миллиард азы размæ фæзынд.
Фурдты æмбисбарст цæхджынад у - цæххы 35 граммæ ’ввахс, денджызы доны иу литрæн. Ацы цæххыты уæрæх хай уæгъд уыди вулканты скæлдтыты, кæнæ та ист æрцыд фурдæн йæ бын чи сформæ кодта, ахæм хæххон мыггæгты æрсатæггонд срæмыгъдтæй.
|
Ацы статья къæртт у, ома æрдæгцæттæ. Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы статья раст æмæ стырдæр скæн. |
Хуры системæ |
|
|---|---|
 | |
|
Хур | |
|
Планетæтæ: Меркурий · Бонвæрнон · Зæхх · Марс · Юпитер · Сатурн · Уран · Нептун · Плутон | |
|
Æмбæлццæттæ æмæ чысыл буæрттæ: Мæй · Астероидтæ · Кометæтæ |
