1881aary qsE , Fktc3%3tDd Rr6agHSs T
Inhawd
- 1 Gebäörtenisse
- 2 Gebore
- 3 Gesjtórve
- 4 Meziek
- 5 Beeldende Kuns
- 6 Boewkuns
- 7 Weerextremen in België
Gebäörtenisse[bewirk | brón bewèrke]
De Dodge City Vrejescommissie mèt Earp tweëde van lènks veursjte riej
- 1 jannewarie - De sjpaorlien Zjwolle - Almelo (exploitatie SS) kump gereid.
- 28 jannewarie - Mèt de sjlaag biej Laingsnek, wo generaal Piet Joubert 't leger van generaal Sir George Colley versjleit, begint de Eësjte Transvaalse Vriejheidsaorlog (Boereaorlog).
- 10 fibberwarie - Première van "Hoffmans vertellingen" van Jacques Offenbach.
- 27 fibberwarie - Naodat ein Britse sjtriedmach ónger George Pomeroy-Collery vernetigend wirt versjlage in de Sjlaag van Majuba, eindig de Eësjte Boereaorlog.
- 3 mieërt - De Nederlandse keuning Willem III kondig ein nuuj Wètbook van Sjtraofrech aaf
- 5 mieërt - Trappiste oet Frankriek sjtichte in Berkel-Enschot 't kloaster Koningshoeve.
- 13 mieërt - Tsaar Alexander II van Ruslandj kump biej eine bómaansjlaag óm 't laeve.
- 22 mieërt - 't Eilandj Chios wirt zjwaor getróffe door ein aardbaeving.
- 5 april - In de Conventie van Pretoria sjteit 't Britse besjtuur van Gladstone de Boere van Transvaal zelfbesjtuur toe in Transvaal ónger Brits toezich. Expansie boete de hujige grenze is verbaoje.
- 12 april - Johan Wilhelm van Lansberge wirt door Frederik s'Jacob opgevolg es Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië.
- 9 mei - Vors Alexander van Bulgarije sjort veur zeve jaor de gróndjwèt op.
- 12 mei - In Utrech wirt de Nederlandsch-Zuud-Afrikaansche Vereeniging opgerich.
- 1 juni - In Amsterdam wirt 't eësjte Nederlandse openbaar telefoon nètwerk in gebruuk genómme door de Bell Telefoon Maatschappiej. D'r zint 49 aansjlutinge.
- 4 juni - De Brabantse Lien, de sjpaorlien die Tilburg mèt Nijmege verbundj, wirt geëxploiteerd.
- 23 juli - De Internationale Gymnastiekfederatie wirt opgerich in Luik.
- 20 september - In Karlsruhe trouwe prinses Victoria van Bade en kroanprins Gustaaf V Adolf van Zjwede.
- 4 oktober - 't Nederlandse mailsjeep "Keuning der Nederlande" zink op waeg van Batavia nao Amsterdam, in 't westelik deil van de Indische Oceaan. 90 van de 216 opvarende kómme óm 't laeve.
- 26 oktober - In Tombstone (Arizona) vundj 't befaamde vuurgevech biej de O. K. Corral plaatsj mèt Wyatt Earp en Doc Holiday.
- 8 december - 't Ringtheater in Wene geit biej eine brandj gans verlaore. D'r valle hiebiej meë es 400 daoje.
- Louis Pasteur bewies dat gevaccineerde kènjer aafwaer opboewe.
- Frankriek bezèet Tunesië.
- De Driebóndj wirt opgerich.
- In Nederlandj wirt de Neo-Malthusiaanse Bóndj opgerich óm gebaortebeperking te bevordere.
- In de buurt van Exloo wirt 't oet de brónstied aafkómstige Krallesjnoor van Exloo gevónje.
Gebore[bewirk | brón bewèrke]
- 1 jannewarie - Carry van Bruggen, Nederlandse sjriefster (gesjtórve 1932)
- 1 jannewarie - Rama VI, keuning van Thailand (gesjtórve 1925)
- 4 jannewarie - Wilhelm Lehmbruck, Duutsje expressionistische kunstenaer (gesjtórve 1919)
- 12 jannewarie - Anna Pavlova, Russische ballerina (gesjtórve 1931)
- 31 jannewarie - Irving Langmuir, Amerikaanse fysicus en chemicus, Nobelprieswinnaer (gesjtórve 1957)
- 3 fibberwarie - Rudolf Bode, Duutsje gymnasjtiekpedagoog (gesjtórve 1970)
- 4 fibberwarie - Fernand Léger, Franse kunstenaer (gesjtórve 1955)
- 23 fibberwarie - Titus Brandsma, Nederlandse pater en verzètssjtriejer (gesjtórve 1942)
- 20 mieërt - Fritz Pfleumer, Oasteriekse natuurkundige en oetvènjer (gesjtórve 1945)
- 25 mieërt - Béla Bartók, Hongaarse componis en etnomusicoloog (gesjtórve 1945)
- 14 april - Petrus Josephus Cautaerts, Vlaamse politicus (gesjtórve 1953)
- 20 april - Nikolaj Mjaskovski, Russische componis (gesjtórve 1950)
- 18 mei - Léon Dupont, Belzje atleet (gesjtórve 1956)
- 19 mei - Mustafa Kemal Atatürk, Turks gróndjlègker en eësjte president van 't modern Turkije (gesjtórve 1938)
- 26 mei - Adolfo de la Huerta, Mexicaanse politicus (gesjtórve 1955)
- 4 juni - Natalja Gontsjarova, Russische kunssjilder (gesjtórve 1962)
- 5 juli - August Hlond, Poolse geistelikke (gesjtórve 1948)
- 30 juli - Henricus Thijsen, Nederlandse turner (gesjtórve 19??)
- 6 augustus - Alexander Fleming, Britse bacterioloog en Nobelprieswinnaer (gesjtórve 1955)
- 12 augustus - Cecil B. DeMille, Amerikaanse filmregisseur en -producent (gesjtórve 1959)
- 20 augustus - Rosa Manus, Veurvechtster veur 't vrouwekeesrech (gesjtórve 1943)
- 3 september - Franz Koenigs, Nederlandse bankeer en kunsverzamelaer (gesjtórve 1941)
- 15 september - Ettore Bugatti, Italiaanse autoconsjtructeur (gesjtórve 1947)
- 13 oktober - Albert Michotte van den Berck, Belzje psycholoog (gesjtórve 1965)
- 25 oktober - Pablo Picasso, Sjpaanse kunstenaer (gesjtórve 1973)
- 28 november - Stefan Zweig, Oasteriekse sjriever (gesjtórve 1942)
- 26 december - Henricus Huijbers, Nederlandse historicus (gesjtórve 1929)
- exacte datum ónbekènd
- Valerian Albanov, Russische navigator (gesjtórve 1919)
- Gebaore in 1881
Béla Bartók, Hongaarse componis
- MustafaKemalAtaturk.jpg
Mustafa Kemal Atatürk, eësjte president van Turkije
Alexander Fleming, Britse bacterioloog
Pablo Picasso, Sjpaanse kunstenaer
Gesjtórve[bewirk | brón bewèrke]
- 18 jannewarie - Auguste Mariette (59), Franse egyptoloog
- 24 jannewarie - James Collinson (55), Èngelsje kunssjilder
- 9 fibberwarie - Fjodor Dostojevski (59), Russische sjriever en publicis
- 13 mieërt - Alexander II van Ruslandj (62), tsaar van Ruslandj
- 28 mieërt - Modest Moessorgski (42), Russische componis
- 6 juni - Henri Vieuxtemps (61), Belzje violis en componis
- 14 juli - Billy the Kid (21), Amerikaanse crimineel
- 11 augustus - Willem Jan Schuttevaer (83), oprichter van de Keuninklikke Sjippersvereiniging Schuttevaer
- 19 september - James Garfield (49), 20ste president van de Verenigde Sjtate
- Gesjtórve in 1881
Fjodor Dostojevski, Russische sjriever
Tsaar Alexander II van Ruslandj
Modest Moessorgski, Russische componis
Billy the Kid, Amerikaanse crimineel
James Garfield, 20ste president van de Verenigde Sjtate
Meziek[bewirk | brón bewèrke]
- Johannes Brahms componeert zien Pianoconcert nr 2 Opus 83
- De opera Patience van William S. Gilbert en Arthur Sullivan geit in première
- Gabriel Fauré componeert de Ballade in Fis-gr.t. veur piano en orkes, Opus 19
Beeldende Kuns[bewirk | brón bewèrke]
Jónge man, graas sjniejend mèt eine sikkel (1881) Vincent van Gogh, Kröller-Müller Museum
L'Evasion de Rochefort (1881) Edouard Manet, Kunsthaus, Zurich
Boewkuns[bewirk | brón bewèrke]
Sjtedelik Gymnasium, Leëuwarde Thomas Adrianus Romein
Sjtation Hemmen-Dodewaard (1881) M.A. van Wadenoye
Weerextremen in België[bewirk | brón bewèrke]
- 25 jannewarie: De temperatuur zakt in Ukkel tot de laagste waarde ooit: -20,0 °C.
- september: September met hoogste relatieve vochtigheid: 93 % (normaal 82,3 %).
- oktober: Oktober met laagste gemiddelde temperatuur: 5,8 °C (normaal 10,5 °C).
Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen
34 o PCc L m ayx 89A506EeaXKk Jj s7 XS0AaOd LlKs
